AKTUALNOŚCI - Powiatowy Urząd Pracy w Sosnowcu

Jesteś pracodawcą, który chce uzyskać dofinansowanie do wynagrodzenia niepełnosprawnego pracownika? Zapoznaj się z warunkami jakie musisz spełnić:

Artykuł udostępniony dzięki uprzejmości www.pfron.org.pl

1. Zatrudniać osobę niepełnosprawną zgodnie z przepisami prawa pracy.

Pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. Dofinansowanie nie przysługuje na osoby, z którymi zawarto umowy cywilnoprawne (o dzieło, umowa zlecenia). Dofinansowanie nie przysługuje również na pracownika, który ma ustalone prawo do emerytury i został zaliczony do umiarkowanego lub lekkiego stopnia niepełnosprawności.

Pamiętaj - żeby ubiegać się o dofinansowanie w przypadku zatrudnienia co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, musisz zatrudniać co najmniej 6 % osób niepełnosprawnych. Wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych liczony jest w następujący sposób:
liczba etatów osób niepełnosprawnych/ liczba etatów ogółem X 100

2. Posiadać dokument potwierdzający status pracownika jako osoby niepełnosprawnej od pierwszego dnia zatrudnienia (z wyjątkiem przypadków nabycia przez pracownika niepełnosprawności w trakcie zatrudnienia u Ciebie).

Pracodawca – w dniu podpisania umowy lub w dniu rozpoczęcia pracy, jeżeli w umowie została wykazana data rozpoczęcia pracy inna niż data podpisania umowy – powinien dysponować jakimkolwiek dokumentem (i niekoniecznie orzeczeniem, o którym mowa w ustawie o rehabilitacji) poświadczającym, że był świadomy, iż zatrudnia osobę z niepełnosprawnością np. otrzymał od pracownika:

orzeczenie, o którym mowa w ustawie o rehabilitacji (…) lub
decyzję o przyznaniu renty, lub
orzeczenie niepotwierdzające niepełnosprawności w rozumieniu ustawy o rehabilitacji (orzeczenie rolnicze (KRUS) lub resortowe (MON, MSWiA)), lub
orzeczenie wydane na podstawie prawa innych państw lub
oświadczenie pracownika, iż jest osobą niepełnosprawną albo
sporządził własne oświadczenie, iż niepełnosprawność zatrudnianej osoby jest widoczna np. osoba korzystająca z wózka inwalidzkiego.

Niemniej jednak osobą niepełnosprawną w rozumieniu ustawy o rehabilitacji (…) jest osoba, której niepełnosprawność została potwierdzona orzeczeniem o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności lub orzeczeniem równoważnym. Szczegółowe informacje na ten temat są dostępne w zakładce ‘Status osoby niepełnosprawnej'.
Brak orzeczenia, o którym mowa w art. 1 ustawy o rehabilitacji, w dniu podpisania umowy (gdy jest to jednocześnie data rozpoczęcia pracy) lub w dniu rozpoczęcia pracy, jeżeli w umowie została wykazana data rozpoczęcia pracy inna niż data podpisania umowy - nie wyklucza możliwości ubiegania się o dofinansowanie do wynagrodzeń w późniejszym terminie po przedstawieniu tego orzeczenia. Jeżeli pracodawca posiadał udokumentowaną wiedzę o niepełnosprawności pracownika w dniu podpisania umowy (lub rozpoczęcia pracy, gdy daty się różnią), to może wliczać tego pracownika do stanu zatrudnienia osób niepełnosprawnych wg przepisu art. 2a ustawy o rehabilitacji i ubiegać się o dofinansowanie do wynagrodzenia tej osoby dopiero za okres od daty otrzymania orzeczenia o niepełnosprawności, o którym mowa w art. 1 ustawy o rehabilitacji. W przypadku, gdy takowe orzeczenie otrzyma po kilku miesiącach od daty zatrudnienia, to efekt zachęty metodą ilościową lub jakościową bada na miesiąc zatrudnienia, natomiast wniosek składa po spełnieniu wszystkich warunków wynikających z przepisów prawa począwszy od miesiąca, w którym pracownik dostarczył orzeczenie o niepełnosprawności.

Pamiętaj - w przypadku pracowników, których niepełnosprawność powstała w trakcie zatrudnienia, o dofinansowanie do ich wynagrodzenia możesz ubiegać się od dnia otrzymania pierwszego orzeczenia, ale nie wcześniej niż od okresu sprawozdawczego 07/2016 r.

3. Wykazać efekt zachęty.

Jednym z warunków, jakie musisz spełnić – jako podmiot wnioskujący o pomoc publiczną w postaci dofinansowania do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego – jest wykazanie efektu zachęty w związku z zatrudnieniem tego pracownika. Efekt zachęty ustalasz jednokrotnie na moment podjęcia pracy przez osobę z niepełnosprawnością. Efekt zachęty trwa do momentu rozwiązania stosunku pracy bądź utraty przez pracownika statusu osoby niepełnosprawnej. W świetle wyjaśnień Biura Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych efekt zachęty istnieje, gdy:

w momencie zatrudniania pracownika wiesz o jego niepełnosprawności;
w miesiącu zatrudnienia pracownika z niepełnosprawnością wykazałeś efekt zachęty metodą ilościową lub metodą jakościową;
dofinansowanie jest pomocą konieczną, a więc bez możliwości uzyskania dofinansowania nie prowadziłbyś wspieranego działania (zatrudnienia osoby z niepełnosprawnością) i w związku z tym wniosek o dofinansowanie pracodawca złożył w pierwszym możliwym momencie po spełnieniu wszystkich warunków, określonych przepisami prawa do otrzymania dofinansowania.

Efekt zachęty ustaje:

w przypadku utraty ciągłości zatrudnienia,

Jeżeli z co najmniej jednodniową przerwą po wygaśnięciu poprzedniej umowy – ponownie zatrudniasz tę samą osobę niepełnosprawną, wówczas efekt zachęty należy zbadać w miesiącu ponownego zatrudnienia.

w przypadku utraty statusu pracownika jako osoby niepełnosprawnej (upłynięcie ważności orzeczenia).

W takiej sytuacji efekt zachęty zostaje zachowany wyłącznie po przedstawieniu kolejnego orzeczenia. Z nowego orzeczenia powinno wynikać, że niepełnosprawność istniała w okresie między pierwszym i drugim orzeczeniem, a pracownik w tym okresie pozostawał w zatrudnieniu.

Efektu zachęty nie badasz, gdy:

składasz informację INF-D-P za okres sprawozdawczy nie wcześniejszy niż lipiec 2016 r. dotyczącą pracownika, którego niepełnosprawność powstała w trakcie zatrudnienia w Twojej firmie, bez względu na datę zatrudnienia.
ubiegasz się o dofinansowanie do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego na którego otrzymywałeś pomoc przed 1 stycznia 2009 r. w oparciu o ówcześnie obowiązujące przepisy krajowe lub wspólnotowe.

W opisanych przypadkach należy zaznaczyć pole 1 w pozycji 48 formularza INF-D-P.

Pamiętaj - jeżeli dofinansowanie do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego nie stanowi dla Ciebie pomocy publicznej, nie masz obowiązku wykazywania efektu zachęty.

Wiedza o niepełnosprawności
Warunek, o którym mowa w pkt 1 jest spełniony w przypadku, gdy w momencie rekrutacji wiesz, że rekrutujesz osobę niepełnosprawną i najpóźniej w dniu podpisania umowy lub w dniu rozpoczęcia pracy, jeżeli w umowie została wykazana data rozpoczęcia pracy inna niż data podpisania umowy – dysponujesz jakimkolwiek dokumentem (i niekoniecznie orzeczeniem, o którym mowa w ustawie o rehabilitacji) poświadczającym, że byłeś świadomy, iż zatrudniasz osobę z niepełnosprawnością np. otrzymałeś od pracownika:

decyzję o przyznaniu renty lub orzeczenie niepotwierdzające niepełnosprawności w rozumieniu ustawy o rehabilitacji (orzeczenie rolnicze (KRUS) lub resortowe (MON, MSWiA)), lub
orzeczenie wydane na podstawie prawa innych państw, lub
oświadczenie pracownika, iż jest osobą niepełnosprawną albo
sporządziłeś własne oświadczenie, iż niepełnosprawność zatrudnianej osoby jest widoczna np. osoba korzystająca z wózka inwalidzkiego.

Brak orzeczenia, o którym mowa w art. 1 ustawy o rehabilitacji, w dniu podpisania umowy (gdy jest to jednocześnie data rozpoczęcia pracy) lub w dniu rozpoczęcia pracy, jeżeli w umowie została wykazana data rozpoczęcia pracy inna niż data podpisania umowy - nie wyklucza możliwości ubiegania się o dofinansowanie do wynagrodzeń w późniejszym terminie po przedstawieniu tego orzeczenia. Jeżeli posiadałeś udokumentowaną wiedzę o niepełnosprawności pracownika w dniu podpisania umowy (lub rozpoczęcia pracy, gdy daty się różnią), to możesz wliczać tego pracownika do stanu zatrudnienia osób niepełnosprawnych wg przepisu art. 2a ustawy o rehabilitacji i ubiegać się o dofinansowanie do wynagrodzenia tej osoby dopiero za okres od daty otrzymania orzeczenia o niepełnosprawności, o którym mowa w art. 1 ustawy o rehabilitacji. W przypadku, gdy takowe orzeczenie otrzymasz po kilku miesiącach od daty zatrudnienia, to efekt zachęty metodą ilościową lub jakościową badasz na miesiąc zatrudnienia, natomiast wniosek składasz po spełnieniu wszystkich warunków wynikających z przepisów prawa począwszy od miesiąca, w którym pracownik dostarczył orzeczenie o niepełnosprawności.

Efekt zachęty badany metodą ilościową lub jakościową
Efekt zachęty spełnisz co do zasady w przypadku, gdy zatrudnienie pracownika z niepełnosprawnością powoduje w miesiącu rozpoczęcia pracy przez tego pracownika wzrost zatrudnienia ogółem w stosunku do średniego stanu zatrudnienia z 12 miesięcy poprzedzających ten miesiąc (metoda ilościowa). Istnieje wyjątek, kiedy możesz wykazać efekt zachęty mimo braku wzrostu zatrudnienia. Będzie nim przypadek, gdy zatrudnisz pracownika niepełnosprawnego na wakat zwolniony w wyniku rozwiązania umowy o pracę z innym pracownikiem (metoda jakościowa):

z przyczyn określonych w art. 52 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy,
za wypowiedzeniem złożonym przez pracownika,
na mocy porozumienia stron,
wskutek przejścia pracownika na rentę z tytułu niezdolności do pracy,
z upływem czasu, na który została zawarta,
z dniem ukończenia pracy, dla której wykonania była zawarta.

Efekt zachęty metodą jakościową będzie spełniony także w przypadku, gdy miejsce pracy pracownika z niepełnosprawnością powstało:

na skutek wygaśnięcia umowy o pracę,
na skutek zmniejszenia wymiaru czasu pracy pracownika - na jego wniosek.

Efekt zachęty ustalasz jednokrotnie w związku z okresem zatrudnienia pracownika do czasu ustania zatrudnienia lub zmiany statusu tego pracownika. Oznacza to, że jeżeli efekt zachęty wykazałeś w miesiącu rozpoczęcia pracy przez osobę z niepełnosprawnością, to trwa on przez cały okres jej zatrudnienia (jako osoby niepełnosprawnej). W przypadku przejęcia pracownika przez nowego pracodawcę na podstawie art. 23¹ Kodeksu pracy, efekt zachęty należy zbadać na miesiąc jego przejęcia.

Pamiętaj, iż w myśl art. 26 Kodeksu Pracy stosunek pracy nawiązuje się w terminie określonym w umowie jako dzień rozpoczęcia pracy, a gdy go nie określono, w dniu zawarcia umowy. Wobec tego datą wyznaczającą nawiązanie stosunku pracy może być data rozpoczęcia pracy, gdy taką podano w umowie o pracę bądź też data zawarcia umowy, gdy w umowie nie wskazano daty rozpoczęcia pracy lub pokrywa się ona z dniem zawarcia umowy o pracę. W przypadku, gdy data podpisania umowy przypada w innym miesiącu niż data rozpoczęcia pracy – efekt zachęty metodą ilościową lub jakościową badasz na miesiąc rozpoczęcia pracy przez osobę niepełnosprawną. Przy czym najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy, jeżeli w umowie została wykazana data rozpoczęcia pracy inna niż data podpisania umowy powinieneś dysponować dokumentem poświadczającym, że byłeś świadomy, iż zatrudniasz osobę z niepełnosprawnością, bo jedynie wtedy jesteś w stanie wykazać, że osiągasz cel pomocy publicznej w formie subsydiów płacowych, tj. zachęcanie do zwiększenia poziomu zatrudnienia pracowników z niepełnosprawnością.

Konieczność pomocy
Analizując wystąpienie efektu zachęty pamiętaj, że – zgodnie z motywami 18 i 54 Rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 z 17 czerwca 2014 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu – pomoc publiczna w formie miesięcznego dofinansowania do wynagrodzenia ma na celu zachęcenie przedsiębiorstw do zwiększenia poziomów zatrudnienia osób z niepełnosprawnością, a warunkiem jej otrzymania jest uznanie pomocy za konieczną. Komisja Europejska stwierdziła w motywie 18, że „aby mieć pewność, że pomoc jest niezbędna i zachęca do rozwoju dalszej działalności lub projektów, niniejsze rozporządzenie nie powinno mieć zastosowania do pomocy na działalność, którą i tak beneficjent by prowadził, nawet w przypadku braku pomocy". Jeśli więc miesięczne dofinansowanie do wynagrodzenia pracownika z niepełnosprawnością stanowi dla Ciebie pomoc publiczną, wniosek o jej otrzymanie powinieneś złożyć w pierwszym możliwym momencie (terminie do złożenia wniosku Wn-D za pierwszy okres sprawozdawczy, za który mógłbyś uzyskać dofinansowanie do wynagrodzenia danej osoby). Złożenie wniosku o wypłatę dofinansowania po pierwszym miesiącu zatrudnienia osoby z niepełnosprawnością wskazuje na osiągnięcie celu pomocy publicznej w formie subsydiów płacowych, a mianowicie zachęcenie (stąd określenie efekt zachęty) do zatrudnienia osoby niepełnosprawnej wyrażonego poprzez konieczność pomocy. Wnioskowanie o wypłatę miesięcznego dofinansowania do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych po upływie kilku miesięcy czy lat (za które mógłbyś uzyskać tę pomoc) wskazuje, że pomoc w formie dofinansowania nie była konieczna do zatrudnienia lub dalszego zatrudniania osoby niepełnosprawnej, dlatego można wysnuć wniosek, że efekt zachęty nie został osiągnięty. Wobec czego, w celu wykazania, że pomoc była konieczna powinieneś wystąpić z wnioskiem o dofinansowanie do wynagrodzenia pracownika z niepełnosprawnością niezwłocznie po nabyciu takiego prawa, a mianowicie:

w przypadku nowo zatrudnionych osób z niepełnosprawnością wniosek złóż za pierwszy miesiąc zatrudniania osoby z niepełnosprawnością,
w przypadku pracowników, których niepełnosprawność została stwierdzona w trakcie zatrudnienia u Ciebie - pierwszy wniosek powinieneś złożyć już za lipiec 2016 r. (jeżeli pierwsze orzeczenie o niepełnosprawności pracownik dostarczył przed 1 lipca 2016 r.) lub za miesiąc, w którym otrzymałeś orzeczenie o niepełnosprawności, o ile nastąpiło to już w trakcie obowiązywania art. 26b ust. 6a ustawy o rehabilitacji, czyli po 1 lipca 2016 r.,
w przypadku wystąpienia przeszkód formalnych (niespełnienia krajowych lub wspólnotowych warunków do uzyskania dofinansowania) – wniosek o dofinansowanie do wynagrodzenia pracownika z niepełnosprawnością złóż za pierwszy miesiąc, w którym przeszkody te ustąpiły.

Więcej informacji w zakresie badania warunku efektu zachęty znajdziesz w zakładce ‘Najczęściej zadawane pytania w sprawie dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych'.

4. Wypłacać wszystkie elementy kosztów płacy pracownika niepełnosprawnego w terminie bądź z uchybieniem terminu nieprzekraczającym 14 dni (dopuszczalna jest dopłata składek ZUS z uchybieniem terminu powyżej 14 dni, o ile nie przekroczy ona 2% należnych składek za dany okres sprawozdawczy).

Terminy ponoszenia kosztów płacy określają odrębne przepisy:

wynagrodzenie - ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy;
składki na ubezpieczenia społeczne - ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych;
zaliczki na podatek dochodowy od wypłaconych wynagrodzeń - ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Od wniosków za kwiecień 2023 r. w wynagrodzeniu brutto uwzględnij również koszty pracy zdalnej: ekwiwalent lub ryczałt, wypłacany pracownikowi niepełnosprawnemu w związku z pracą zdalną.

Pamiętaj, że dofinansowanie przysługuje do kosztów płacy, które opłacasz w odpowiednim terminie. Dodatkowo wynagrodzenie musisz wypłacić we właściwej formie i przed złożeniem wniosku. Ekwiwalent lub ryczałt, który wypłacasz pracownikowi niepełnosprawnemu w związku z pracą zdalną jest obecnie częścią składową wynagrodzenia brutto, dlatego te warunki musisz spełnić również dla tych świadczeń.

Dofinansowanie nie przysługuje, jeżeli:

nie przekazałeś jako pracodawca wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego (w tym ekwiwalentu lub ryczałtu związanego z pracą zdalną):
- na jego rachunek bankowy lub rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej albo
- na adres zamieszkania tego pracownika, za pośrednictwem osób prawnych prowadzących działalność w zakresie doręczania kwot pieniężnych.
złożyłeś wniosek o dofinansowanie przed wypłatą wynagrodzenia pracownikowi niepełnosprawnemu, w tym ekwiwalentu lub ryczałtu związanego z pracą zdalną. Dzień wypłaty wynagrodzenia to dzień, w którym pracownik może dysponować wynagrodzeniem.
poniosłeś koszty płacy pracownika - w tym ekwiwalent lub ryczałt związany z pracą zdalną - z uchybieniem terminów, wynikających z odrębnych przepisów, przekraczającym 14 dni. Dopuszczalna jest zapłata składek ZUS powyżej 14 dnia, jeśli nie przekroczy 2% należnych składek za dany okres sprawozdawczy.

5. Wypłacać wynagrodzenie pracownika niepełnosprawnego ze środków innych niż środki publiczne.

Wyjątek stanowi przypadek, gdy sfinansowałeś wynagrodzenie pracownika niepełnosprawnego ze środków publicznych z prowadzonej działalności lub z dochodów publicznych, o których mowa w art. 26b ust 8 ustawy o rehabilitacji.

6. Wypłacać wynagrodzenie pracownika na jego rachunek bankowy lub rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej albo na adres zamieszkania tego pracownika, za pośrednictwem osób prawnych prowadzących działalność w zakresie doręczania kwot pieniężnych.

Wynagrodzenie pracownika z niepełnosprawnością (w tym ekwiwalent lub ryczałt związany z pracą zdalną) nie może być wypłacane w gotówce.

7. Nie mieć zaległości wobec PFRONu na więcej niż 100 zł.

Jeżeli pracodawca posiada zaległości w zobowiązaniach wobec Funduszu przekraczające ogółem kwotę 100 złotych, Prezes Zarządu Funduszu wydaje decyzję o wstrzymaniu miesięcznego dofinansowania do czasu uregulowania zaległości przez pracodawcę. Decyzja podlega wykonaniu z dniem wydania. W przypadku nieuregulowania przez pracodawcę zaległości wobec Funduszu do dnia 31 stycznia roku następującego po roku, za który pracodawcy przysługuje miesięczne dofinansowanie, Prezes Zarządu Funduszu wydaje decyzję o odmowie wypłaty miesięcznego dofinansowania za okres wskazany w decyzji o wstrzymaniu dofinansowania.

Ważne! Jeżeli prowadzisz działalność gospodarczą i dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych stanowi pomoc publiczną, wsparcie nie przysługuje, gdy:

znajdujesz się w trudnej sytuacji ekonomicznej według kryteriów określonych w przepisach prawa Unii Europejskiej dotyczących udzielania pomocy publicznej (z wyjątkiem przypadków, gdy dofinansowanie do wynagrodzeń stanowi dla Ciebie pomoc publiczną, mającą na celu zaradzenie poważnym zaburzeniom w gospodarce, o której mowa w Sekcji 3.1 Komunikatu Komisji – Tymczasowe ramy środków pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki w kontekście trwającej epidemii COVID -19 (2020/C 91 I/01) (Dz. Urz. UE C 91 I z 20.03.2020, str. 1), udzielaną z uwzględnieniem art. 68ge ustawy o rehabilitacji);
ciąży na Tobie obowiązek zwrotu pomocy, wynikający z wcześniejszych decyzji Komisji Europejskiej, uznających pomoc za niezgodną z prawem oraz ze wspólnym rynkiem;
udzielenie Tobie pomocy w formie miesięcznego dofinansowania do wynagrodzenia skutkowałoby przekroczeniem kwoty 10 mln euro rocznej pomocy na zatrudnienie pracowników niepełnosprawnych.

W kolejnych dniach przybliżymy Wam równie przydatne zagadnienia - zaglądajcie też na naszego urzędowego Facebook'a!

BROSZURA INFORMACYJNA - DOFINANSOWANIE DO WYNAGRODZEŃ PRACOWNIKÓW NIEPEŁNOSPRAWNYCH